तीते करेलालाई संस्कृतमा कंटफल, उग्रकाँड र हिन्दीमा करेला नै भनिन्छ । यसको वैज्ञानिक नाम ःomयमष्अब ऋजबचलतष्य हो । यो ऋगअगचदष्तबअभबभ परिवारमा पर्दछ । अङ्ग्रेजीमा भने यसलाई द्यबकिam एचभब वा ऋजष्लभकभ द्यष्ततभच ःभिियल पनि भन्ने गरिन्छ ।
आयुर्वेदिक चिकित्सामा तीते करेलालाई विभिन्न औषधिमा उपयोग गरिन्छ । विशेषगरी- उच्च रक्तचाप, मधुमेह रोग, बाथको रोग अरू विभिन्न रोग निदानका लागि समेत प्रयोग गरिन्छ भने युनानी चिकित्साको दृष्टिमा पिसाबको रोग निको पार्छ, मस्तिष्कलाई तन्दुरूस्त राख्दछ, आउँ र कफलाई राम्रोसँग निको पार्छ । पत्थरीको रोग, पक्षघात तथा बाथ रोगमा यसको उपयोगले राम्रो सघाउ पुर्याउँछ ।
रगतका लागि फलाम तथा हाड, दाँत, मस्तिष्क र अन्य शारीरिक अवयवका लागि फस्फोरसको अति आवश्यक हुन्छ । त्यसको आपूर्ति करेलाबाट लिन सकिन्छ ।
ठूलो ठीक्कको एउटा तीते करेलामा फस्फोरस ७० प्रतिशत पाइन्छ भने पानी ९२.४ प्रतिशत र क्याल्सियम २० प्रतिशत, प्रोटिन १.६ प्रतिशत रहेको हुन्छ भने अन्य खनिज पदार्थ ०.८, कार्बोहाड्रेट ४.२, रेशा ०.०८ पाइन्छ ।
यस्तै १०० ग्राम तीते करेलामा भिटामिन 'ए' २१० मिलिग्राम, भिटामिन 'बी' ०.०७ मिलिग्राम रहेको हुन्छ ।
यसका अन्य गुणमा
८ दैनिक खाने गरेमा कब्जियत रोगमा फाइदा गर्दछ । यसले पाचन र मल निष्कासनलाई नियमित गर्दछ ।
८ अरूचि भएमा प्रतिदिन करेलाको तरकारी खाने गरेमा रूचि बढ्नुका साथै भोक जगाउँछ ।
८ विभिन्न पुराना रोगमा करेलाको रस दुई चम्चाका दरले बिहान बेलुका खाएमा आराम हुन्छ ।
८ दाद खजुली निस्किएको ठाउँमा करेलाको रस लगाई दिएमा धेरै राम्रो हुन्छ ।
८ मधुमेहका रोगीका लागि त यो वरदान नै हो भने पनि हुन्छ । यस रोगीले हरियो पातलाई टिपेर सलाद जस्तै बनाइ सेवन गरेमा मधुमेह रोग ठीक हुन्छ ।
८ प्रायः स्वास्नी मानिसको महिनावारी भएको समयमा पेट दुःख्ने गर्दछ । त्यस अवस्थामा करेलाको पात, २-३ गेडा मरीच र १-२ पोटी -केस्रा) लसुन मिसाएर तीन दिनमा एक पटक खाएमा आराम हुन्छ ।
याद गर्नुपर्ने कुरा के छ भने कम रक्तअल्पता हुने र कमजोरी व्यक्तिले तीते करेला नियमित सेवन गर्दा रिङ्गटा लाग्ने अथवा कमजोर महसुस हुने गर्दछ तसर्थ यस्ता व्यक्तिले तीते करेलालाई नियमित नगरी हप्ताको बढीमा दुई पल्ट सेवन गर्नु लाभदायक मानिन्छ ।
0 comments
Post a Comment